บทความ: การจัดการดินและน้ำต้นน้ำ – รากฐานของเกษตรกรรมยั่งยืนในตำบลจอเบาะ

                 องค์การบริหารส่วนตำบลจอเบาะได้ดำเนินการจัดโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีต้นน้ำก่อนการผลิต (การจัดการดินและน้ำ) ระหว่างวันที่ 2–3 กรกฎาคม 2568 ณ ห้องประชุม อบต.จอเบาะ โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมความรู้ให้แก่เกษตรกรและผู้นำชุมชนเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรดินและน้ำอย่างเหมาะสม อันเป็นรากฐานสำคัญของระบบเกษตรกรรมที่ยั่งยืน พิธีเปิดได้รับเกียรติจากนายวัณอิสมาแอล กูโน นายก อบต.จอเบาะ เป็นประธานเปิดงาน พร้อมด้วยนายมะยัมรี บีรู รองปลัด อบต.จอเบาะ กล่าวรายงานถึงวัตถุประสงค์ของโครงการ ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวถือเป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินงานที่สะท้อนแนวคิดการพัฒนาตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงและ SDGs ที่ให้ความสำคัญกับการฟื้นฟูทั้งทรัพยากรและคนในชุมชนอย่างเป็นระบบ

                 การอบรมประกอบด้วยหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีทางการเกษตรแบบยั่งยืน อาทิ การวิเคราะห์คุณภาพดินเบื้องต้น การบริหารจัดการน้ำในพื้นที่เกษตรกรรม การผลิตปุ๋ยอินทรีย์จากวัสดุที่มีในครัวเรือน ตลอดจนการเลี้ยงไส้เดือนเพื่อฟื้นฟูดิน ซึ่งล้วนเป็นเทคนิคที่สะท้อนแนวทางของ NFTC (Natural Farming Technology Clinic) ที่เน้นการใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างชาญฉลาด ง่ายต่อการปฏิบัติ และลดการพึ่งพาสารเคมีหรือทุนจากภายนอก อีกทั้งยึดหลัก "เน้นปฏิบัตินำหน้า เสริมด้วยทฤษฎีตามหลัง" ให้เกษตรกรได้เรียนรู้ผ่านการลงมือทำจริง เสริมสร้างศักยภาพให้คนในพื้นที่เป็นเจ้าของกระบวนการพัฒนาอย่างแท้จริง

                 จากการดำเนินโครงการครั้งนี้ พบว่า เกษตรกรมีความเข้าใจเพิ่มขึ้นในหลักการฟื้นฟูดินและการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ หลายครัวเรือนเริ่มนำความรู้ไปประยุกต์ใช้จริงในแปลงของตนเอง เช่น การหมักปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง การเลี้ยงไส้เดือนเพื่อผลิตมูลไส้เดือนที่ช่วยเพิ่มผลผลิต รวมถึงการวางแผนใช้น้ำให้สอดคล้องกับฤดูกาลอย่างเหมาะสม ทั้งหมดนี้สะท้อนถึงผลลัพธ์เชิงบวกที่เกิดขึ้นจากการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม และเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการพัฒนาเพื่อความยั่งยืนที่เริ่มต้นจาก “คนในชุมชน” ตามหลักการของ NFTC อย่างแท้จริง